Czy można udzielić zamówienia w trybie z wolnej ręki na podstawie art. 214 ust. 1 pkt 5 PZP na czas niezbędny do wyłonienia wykonawcy zamówienia w trybie konkurencyjnym?
Po nieco dłuższej przerwie wracamy :)
Odpowiadając na powyższe pytanie wskazujemy: co do zasady tak, jest to możliwe. Zarówno w opinii Prezesa UZP jak i w orzecznictwie KIO dominuje pogląd o dopuszczalności takiego działania. W tym kontekście często powoływany jest wyrok KIO z 24.07.2017 r. KIO 1415/17. Rozwiązanie uznaje się za szczególnie przydatne w przypadku usług, których ciągłość świadczenia pod żadnym pozorem nie może zostać przerwana. Natomiast na co warto zwrócić uwagę, to fakt, że na zamawiającego, który chciałby skorzystać z tej możliwości udzielenia zamówienia czyha wiele pułapek. Na przestrzeni lat pojawiły się liczne orzeczenia KIO wskazujące na uchybienia, których wystąpienie zarówno w toku postępowań konkurencyjnych, jak i przeprowadzanych przy ich okazji postępowań z wolnej ręki może prowadzić do uznania, że takie działanie zamawiającego może budzić wątpliwości. Przykładowo można wskazać na: opieszałość w przeprowadzaniu postępowania konkurencyjnego, sformułowanie umowy zawartej w trybie z wolnej ręki w sposób sugerujący, że nie ma ona charakteru doraźnego, ale też zawarcie takiej umowy na zbyt krótki okres, czy w końcu nierozróżnianie potrzeby natychmiastowości wykonania świadczenia od pilnością jego wykonania - wszystkie te okoliczności bywają kwalifikowane jako przeszkoda dla dopuszczalności udzielenia zamówienia z wolnej ręki (zob. np. uchwała KIO z 9.05.2019 r., KIO/KD 39/19, wyrok KIO z 20.01.2022 r., KIO 3796/21).
Odpowiadając na powyższe pytanie wskazujemy: co do zasady tak, jest to możliwe. Zarówno w opinii Prezesa UZP jak i w orzecznictwie KIO dominuje pogląd o dopuszczalności takiego działania. W tym kontekście często powoływany jest wyrok KIO z 24.07.2017 r. KIO 1415/17. Rozwiązanie uznaje się za szczególnie przydatne w przypadku usług, których ciągłość świadczenia pod żadnym pozorem nie może zostać przerwana. Natomiast na co warto zwrócić uwagę, to fakt, że na zamawiającego, który chciałby skorzystać z tej możliwości udzielenia zamówienia czyha wiele pułapek. Na przestrzeni lat pojawiły się liczne orzeczenia KIO wskazujące na uchybienia, których wystąpienie zarówno w toku postępowań konkurencyjnych, jak i przeprowadzanych przy ich okazji postępowań z wolnej ręki może prowadzić do uznania, że takie działanie zamawiającego może budzić wątpliwości. Przykładowo można wskazać na: opieszałość w przeprowadzaniu postępowania konkurencyjnego, sformułowanie umowy zawartej w trybie z wolnej ręki w sposób sugerujący, że nie ma ona charakteru doraźnego, ale też zawarcie takiej umowy na zbyt krótki okres, czy w końcu nierozróżnianie potrzeby natychmiastowości wykonania świadczenia od pilnością jego wykonania - wszystkie te okoliczności bywają kwalifikowane jako przeszkoda dla dopuszczalności udzielenia zamówienia z wolnej ręki (zob. np. uchwała KIO z 9.05.2019 r., KIO/KD 39/19, wyrok KIO z 20.01.2022 r., KIO 3796/21).
W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że o ile zasadniczo możliwe jest zastosowanie art. 214 ust. 1 pkt 5 PZP do udzielenia zamówienia z
wolnej ręki na czas konieczny do wyłonienia wykonawcy zamówienia w trybie
konkurencyjnym, to jednak kluczowe jest zadbanie, by fakt spełniania przesłanek do zastosowania tego rozwiązania powinien być szczegółowo przeanalizowany i wykazany przez zamawiającego.
Kontakt z autorem: mikolaj.cisel@wkb.pl